✅Obeziteti është një përqindje e shtuar e masës yndyrore totale të trupit krahasuar me atë normale. Mbipesha është rritja e peshës trupore në krahasim me lartësinë trupore. Të dy këto kanë efekte të rëndësishme në shëndet.
Indeksi i masës trupore (BMI) është një mënyrë për të parë nëse dikush është mbipeshë. Formula për BMI është pesha (kg) / lartësia ² (m²). Moshat 19 deri 35 vjeç duhet të kenë një BMI prej 19 deri në 25, dhe moshat më të vjetra se 35 vjeç, BMI nga 21 deri në 27.
Matja e indit adipoz me kaliper përdoret për të përcaktuar mbipeshën relative. Madhësia e belit dhe ijëve përdoren për të përcaktuar shpërndarjen e dhjamit të trupit. Personat me përmbajtje adipoze trupore më të lartë se 33% janë obezë. Një raport i rritur bel-ije është një faktor rreziku për diabet dhe sëmundjet e zemrës.
✅Çfarë e shkakton Obezitetin?
Mbipesha shkaktohet nga ngrënia e shumë kalorive për trupin krahasur me aktivitetet e kryera. Pse disa njerëz fitojnë më shumë peshë nuk dihet. Gjenetika (prindërit kalojnë një prirje te fëmijët për të fituar peshë), arsyet psikologjike (të ngrënit në situata stresuese), kultura dhe shoqëria (nëse inkurajohen të hajnë më shumë) mund të luajnë një rol në zhvillimin e obezitetit.
✅Cilat janë simptomat e Obezitetit?
Një person me BMI më të lartë se 25 është mbipeshë; një person me një BMI prej 30 ose më të lartë është obez; dhe një tjetër me BMI prej 40 ose më shumë është obezitet i rëndë. Mbipesha rrit shanset për të pasur probleme serioze shëndetësore, të tilla si shtypje e lartë e gjakut, diabet dhe sëmundje të arterieve koronare. I ngarkon nyjet artritike dhe shkakton pengesa me frymëmarrje dhe lodhje.
✅Si diagnostikohet Obeziteti?
Mjeku do të bëjë një ekzaminim fizik (pesha, BMI, shtypja e gjakut) dhe merr një histori mjekësore. Mjeku mund të përdorë kaliperin (një mjet që mat trashësinë) për të matur sasinë e dhjamit të trupit. Mund të bëhen gjithashtu testet e gjakut dhe urinës si pjesë e vlerësimit mjekësor.
✅Si trajtohet Obeziteti?
Dieta, ushtrimet fizike, barnat dhe operacioni, përdoren të gjitha. Një dietolog i certifikuar dhe mjekët mund të ndihmojnë në planifikimin e një diete të mirë me pak yndyrë dhe me pak kalori. Ushtrimet janë shumë efektive, dhe një program i mbikëqyrur individualisht ndihmon në parandalimin e komplikimeve. Disa barna janë në dispozicion për humbje peshe, por ato shkaktojnë efekte anësore. Ato duhet të provohen vetëm pas dietës dhe ushtrimeve fizike, dhe vetëm nën mbikëqyrjen e drejtpërdrejtë të mjekut. Personat me obezitet morbid (më shumë se 100% mbi peshën ideale trupore ose me një BMI më të lartë se 40) të cilët nuk kanë patur sukses me metoda të tjera mund të marrin në konsideratë operacionin, të tilla si bajpasi gastrik, apo gastroplastika.
Dr. Amir Rexhepi Endokrinolog
