Nga dr Besa Vranovci
Dhimbja e fytit (e njohur edhe si faringjit dhe dhimbje e grykës) është një simptomë e një sëmundjeje që zakonisht shfaqet në zonën rreth faringut (faringut) ose bajameve.
Ju mund të gjeni gjithçka që ju pyesni për dhimbjen e fytit, e cila është një nga simptomat më të zakonshme dhe nga ankesat më të shpeshta që ju shtyejne të kërkoni ndihmën e mjekut.
Çfarë është një dhimbje e fytit?
Cilat janë shkaqet, simptomat dhe trajtimi i dhimbjes së fytit…
Shumica e dhimbjeve të fytit shkaktohen nga faktorë të mjedisit si infeksionet ose ajri i thatë. Dhimbja e fytit është e bezdisshme, por zakonisht përmirësohet më vete. Dhimbja e fytit është gjithashtu një nga simptomat kryesore të infeksioneve virale si ftohjet dhe gripit.
Dhimbja e fytit, në varësi të pjesës së fytit që është prekur, ndahet në disa lloje:
- Faringjit, inflamacion i murit pasëm të hundës dhe zgavrës së gojës.
- Tonsillit, inflamacion i bajameve dhe fryerje.
- Laringit është inflamacion i kordave vokale ose laringut.
Simptomat e dhimbjes së fytit
Simptomat e dhimbjes së fytit mund të ndryshojnë në varësi të asaj që e shkakton atë. Me dhimbje të fytit, mund të keni simptoma si më poshtë:
- Nxënie e hundës
- Rrjedhje e hundës
- Teshtitja
- Kollë.
- Temperaturë e lartë
- Ethe
- Gjëndra limfatike të fryrë
- Tingulli i ashpër
- Dhimbje trupore
- Dhimbje koke
- Humbja e oreksit
- Dhimbje veshi
- Vështirësia e hapjes së gojës
- Humbje peshe e paplanifikuar ose e pashpjeguar
- Dhimbje të rënda
- Dhimbje të fytit për më shumë se një javë
Simptomat që shoqërojnë dhimbje të fytit dhe që kërkojnë vëmendje të menjëhershme mjekësore janë:
- Vështirësi respiratore
- Stridor (frymëmarrje e e vështirësuar)
- Vështirësia në të folur dhe rrjedhja e pështymës nga goja
- Vështirësi në gëlltitje
ARSYET E DHIMBJES SE FYTIT
Shkaqet e dhimbjes së fytit ndryshojnë nga infeksionet e deri tek lëndimet. Këtu janë tetë nga shkaqet më të zakonshme të dhimbjes së fytit.
Ftohjet, gripet dhe infeksionet e tjera virale
Viruset shkaktojnë rreth 90 për qind të dhimbjes së fytit. Ndër viruset që shkaktojnë dhimbje të fytit:
- Ftohjet
- Gripi
- Mononukleoza, një sëmundje ngjitëse e transmetuar nga pështyma
- Fruthi, një sëmundje që shkakton skuqjen dhe ethet
- Variçella, infeksion që shkakton skuqje kruarje, dhe dhimbje
- Shytat, një infeksion që shkakton ënjtje të gjëndrave të pështymës në qafë.
Infeksionet bakteriale
Infeksionet bakteriale gjithashtu mund të shkaktojnë dhimbje të fytit. Më i zakonshmi është grupi A i baktereve Streptococcus, pra është shkaktar ne 40 përqind të rasteve të dhimbjes së fytit tek fëmijët. Inflamacioni në gjoks dhe infeksione seksualisht të transmetueshme si gonorreja dhe klamidia gjithashtu mund të shkaktojnë dhimbje të fytit.
Alergjitë
Kur sistemi imunitar i përgjigjet shkaktarëve të alergjisë si p.sh. polen, bari dhe nga kafshët si macja, lëshon kimikate që shkaktojnë simptoma të tilla si bllokimi i hundës, sy të përlotur, teshtitja dhe acarimi i fytit. Mukusi i tepërt në hundë mund të rrjedhë pas fytit. Kjo quhet pikim-rrjedhje postnasale dhe mund të irritojë fytin.
Ajrit të thatë
Ajri i thatë, mund të shkaktojë thithjen e lagështisë në gojë dhe në fyt dhe të bëjë që fyti të ndihet i thatë dhe i dhimbshëm.
Tymi, kimikatet dhe irritues të tjerë
Shumë kimikate të ndryshme në mjedis, duke përfshirë substanca të tjera, irritojnë fytin, këto janë:
- Pirja e duhanit dhe tymi i duhanit
- Ndotja e ajrit
- Produktet e pastrimit dhe kimikate të tjera
Lëndimi
Çdo lëndim, si një goditje ose prerje nga qafa, mund të shkaktojë dhimbje në fyt. Tentimi për të hequr një copë ushqimi që mund të mbetet në fyt mund të irritojë gjithashtu. Dhimbja e përsëritur e fytit i mund të shfaqet edhe nese mundohen telat e zërit dhe muskujt në fyt. Pra,ju mund të keni dhimbje të fytit pasi flisni me zë të lartë ose duke kënduar për një kohë të gjatë. Një dhimbje e fytit është një ankesë e zakonshme tek ata njerëz (siç janë mësuesit) të cilët shpesh duhet të flasin me zë të lartë.
Sëmundja e relfuksit gastroezofageal (GERD)
Sëmundja e refluksit gastroesophageal (GERD) është një gjendje në të cilën acidi i marrë nga stomaku kthehet në ezofag (tubi që transporton ushqimin nga goja në stomak). Acidi e djeg ezofagun dhe fytin.
Tumori
Një tumor i fytit, laringut ose gjuhës është një shkaktarë më pak i zakonshëm i dhimbjes së fytit.
TRAJTIMI I DHIMBJES SË FYTIT
Dhimbja e fytit e shkaktuar nga një infeksion viral zakonisht zgjat nga pesë në shtatë ditë dhe nuk kërkon trajtim mjekësor. Megjithatë, për të lehtësuar dhimbjet dhe ethet, shumë njerëz kanë tendencë të përdorin acetaminofen ose ilaçe të tjera të lehta kundër dhimbjeve. Përveç kësaj, mund të preferohen metoda të trajtimit natyror si mjalti (nëse nuk keni alergji) që do të zbusin dhimbjen e fytit.
Gjithashtu është e dobishme të konsumoni shumë ujë. Për dhimbjen e fytit të shkaktuar nga faringjiti, çaji i malit mund të konsumohet dhe është mjaft efektiv. Pirja e duhanit dhe substancave të tjera të dëmshme që irritojnë fytin duhet të largohen.
Kini kujdes kur jepni aspirinë fëmijëve ose të rinjve. Fëmijët dhe adoleshentët të cilët kanë Variçellen ose simptoma të ngjashme me gripin nuk duhet të marrin aspirina për të lehtësuar dhimbjet.Arsyeja është se aspirina është një kusht i rrallë por potencialisht kërcënues për jetën, sindromi i Reye mund të shfaqet te këta fëmijë.
Trajtimi i infeksioneve bakteriale
Nëse fyti juaj shkaktohet nga një infeksion bakterial, mjeku juaj do të përshkruajë antibiotikë. Ju duhet të merrni plotësisht antibiotikët e përshkruar, edhe nëse simptomat kanë përfunduar ose janë pakësuar.
Nëse nuk merren të gjitha medikamentet në përputhje me udhëzimet mund të shkaktojë përkeqësimin ose përhapjen e infeksionit në pjesë të tjera të trupit. Për të Pë të trajtuar dhimbjen e fytit duhet përfunduar terapinë me antibiotike ashtu si ju ka përshkruar mjeku,sepse mund të rrisë rrezikun e etheve reumatike ose inflamacion të rëndë të veshkave.
Trajtime të tjera
Nëse dhimbja e fytit është një simptomë e një gjendje tjetër përveç infeksionit viral ose bakterial, terapitë e tjera do të ipen në varësi të diagnozës.
Trajtimi në shtëpi
Ju mund ta trajtoni dhimbjen e fytit edhe në shtëpi. Është e rëndësishme të pushoni shumë kohë për të lejuar sistemin tuaj imunitar të luftojë infeksionin.
Për të lehtësuar dhimbjen e fytit:
- Përzieni 1/2 deri 1 lugë çaji kripë me ujë të nxehtë për të bërë gargarë
- Pini çaj të ngrohtë me mjaltë, supë, ujë të ngrohtë me limon, pra, lëngje të nxehta që të lehtësohet dhimbja e fytit.Çajrat bimor janë veçanërisht qetësues për dhimbje të fytit.
- Tabletat për fyt të cilat shkrihen në gojë janë efektive në lehtësimin e dhimbjes së fytit.
- Mbajeni lagështinë e ajrit në mjedisin tuaj.
- Pusho nga të folurit ose mos flisni shumë derisa të ndiheni më mirë. /Familjadheshendeti.com
